Τετάρτη 17 Φεβρουαρίου 2016

Η ΓΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ

   Ένα θέμα το οποίο πάντα γοητεύει τα παιδιά είναι αυτό που έχει να κάνει με τους πλανήτες και τα αστέρια και γενικά με ότι σχετίζεται με το σύμπαν. Ακούγεται και είναι κάτι μαγικό για το οποίο θα ήθελαν όλοι να μάθουν κάτι παραπάνω για να πάψει να αποτελεί μυστήριο…..
    Μελετώντας το θέμα αυτό, αποφασίσαμε κι εμείς να ταξιδέψουμε στο διάστημα…….Με αφορμή τη συζήτηση για τις εποχές και τους μήνες συζητήσαμε λίγο και για τις κινήσεις της γης. Και ο καλύτερος τρόπος να κατανοήσουν τα παιδιά  τον τρόπο κίνησης της γης είναι να παίξουμε με μια υδρόγειο. 


    Και δεν άργησαν τα παιδιά να δείξουν το ενδιαφέρον τους και να θέλουν να ασχοληθούμε με τη γη, τον ήλιο, το φεγγάρι και τους άλλους πλανήτες. Φτιάξαμε λοιπόν ένα σχεδιάγραμμα στο οποίο καταγράψαμε τι θέλουν να μάθουν τα παιδιά πάνω στο θέμα αυτό.


    Ξεκινώντας το θέμα επικεντρωθήκαμε με τη βοήθεια της υδρογείου να παρατηρήσουμε πως είναι η γη και τι συμβολίζει το μπλε και το πράσινο χρώμα της. Αφού καταλήξαμε ότι το μπλε το οποίο είναι και περισσότερο συμβολίζει τη θάλασσα και το πράσινο τη στεριά, τα παιδιά χρωμάτισαν τη γη πάνω σε υλικό με φυσαλίδες. 



Για να κατανοήσουμε καλύτερα το σφαιρικό σχήμα της γης, μπήκαμε στο google earth, βρήκαμε το σχολείο μας και φανταστήκαμε ότι μπαίνουμε σε ένα διαστημόπλοιο και εκτοξευόμαστε. Σιγά σιγά ξεζουμάροντας τα παιδιά είδαν από ψηλά το χωριό μας, τη θάλασσα στον κόλπο της Καβάλας, τη χώρα μας και στη συνέχεια τον πλανήτη μας. Ήταν ο καλύτερος τρόπος να κατανοήσουν όσο μπορούσαν ότι η γη μας είναι μία σφαίρα. Έτσι μάθαμε και το πρώτο μας στερεό σχήμα.


   Εφόσον ασχολούμαστε με τη γη δεν θα ήταν δυνατό να μην μιλήσουμε και για τις κινήσεις της και μάλιστα παρακολουθήσαμε και σχετικά βίντεο για να μας γίνουν πιο κατανοητές. Στη συνέχεια προσπαθήσαμε να τις μιμηθούμε παίζοντας παιχνίδια προσομοίωσης με το σώμα μας. Τα παιδιά έκαναν κύκλο αναπαριστώντας την τροχιά της γης και ένα παιδί με κίτρινο κράνος, ανέλαβε το ρόλο του ήλιου. Τα παιδιά κινούνται και όταν σταματήσουν ψάχνουμε να βρούμε ποιος έχει μέρα και ποιος νύχτα και σε ποια εποχή βρίσκεται ο καθένας.


    
 Τις δύο κινήσεις της γης, αυτήν γύρω από τον εαυτό της αλλά και αυτήν γύρω από τον ήλιο τπροσπαθήσαμε να τις κατανοήσουμε και μέσα από ένα αυτοσχέδιο παιχνίδι.


Έτσι επικεντρωθήκαμε λίγο και στην εναλλαγή μέρας και νύχτας ώστε να διακρίνουμε τις δραστηριότητές των ανθρώπων σε σχέση με τη χρονική στιγμή που διανύουμε. 



    Πολύ σημαντικό ήταν να μιλήσουμε με τα παιδιά και για τη βαρύτητα, το χαρακτηριστικό γνώρισμα της γης. Ξεκινήσαμε ζητώντας από τα παιδιά να εξηγήσουν γιατί δεν πέφτουν οι άνθρωποι όταν η γη γυρίζει, ή αυτοί που ζουν στο κάτω μέρος της γης, γιατί δεν χύνονται οι θάλασσες, γιατί τα πράγματα πέφτουν προς τα κάτω. Φυσικά δεν μπορούσαν να εξηγήσουν τα φαινόμενα αυτά γι αυτό και εισάγαμε την έννοια της βαρύτητας. Η εξήγηση που τους δώσαμε καθώς πρόκειται για μια αρκετά δύσκολη έννοια ήταν ότι η γη έχει μια μαγική δύναμη να τραβάει όλα τα αντικείμενα προς το μέρος της και αυτή η δύναμη ονομάζεται βαρύτητα. Διαβάσαμε και την ιστορία με το Νεύτωνα και το μήλο με την οποία τα παιδιά διασκέδασαν πολύ! Για να την κατανοήσουν καλύτερα τα παιδιά, τους δώσαμε να πειραματιστούν με διάφορα υλικά και να κάνουν προβλέψεις για το ποιο θα πέσει πιο γρήγορα στο έδαφος. 


   Στο τέλος των παρατηρήσεων μας σχετικά με τον πλανήτη γη τις καταγράψαμε σε ένα σχετικό βιβλιαράκι για να τις θυμόμαστε. 



    Για να κατανοήσουν καλύτερα το φαινόμενο των εποχών, τα παιδιά προσπάθησαν μέσα από μια χειροτεχνία να το αποτυπώσουν.



    Πριν προχωρήσουμε στη συζήτηση για τους άλλους πλανήτες, κάναμε σαφές ότι και η γη είναι ένα μέρος του σύμπαντος γι αυτό και τη ζωγραφιά της γης την ολοκληρώσαμε κάπως έτσι…


    Μάθαμε κι ένα όμορφο τραγουδάκι για τη γη μας!



    Και μετά τη γη ο πιο κοντινός μας πλανήτης είναι η Σελήνη γι αυτό και με αυτόν ξεκίνησε το ταξίδι στο σύμπαν. Διαβάσαμε βιβλία όπως ο «Φεγγαροσκεπαστής» και « Ο Πέτρος και το φεγγάρι»


για να κατανοήσουν τα παιδιά ότι η σελήνη δεν φαίνεται κάθε μέρα ολόκληρη αλλά σιγά σιγά αποκαλύπτεται. Φυσικά ο λόγος και ο τρόπος που γίνεται αυτό δεν είναι ο μύθος που περιγράφεται στο βιβλίο αλλά δεν είναι κακό τα παιδιά να έχουν στο νου τους και μια ρομαντική πλευρά των πραγμάτων εκτός από την αυστηρά επιστημονική.
      Να πώς φτιάξαμε μία ακόμη εργασία στο ολοήμερο τμήμα που απεικονίζει τη γη, τον ήλιο και τη σελήνη μέσα στο σύμπαν.






Διαβάσαμε μια ιστοριούλα της Λότης Πέτροβιτς - Ανδρουτσοπούλου με τίτλο "Ο ήλιος και το νερό" και στη συνέχεια τη ζωγραφίσαμε...



    Δεν θα γινόταν όμως να σταματήσουμε χωρίς να μάθουμε και πληροφορίες και για τους άλλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος και πρώτα από όλα τα ονόματά τους. Φτιάξαμε λοιπόν, πίνακες αναφοράς με τις νέες λέξεις που μαθαίνουμε κάθε μέρα και με τα ονόματα των πλανητών του πλανητικού μας συστήματος. 



  Το θέμα αυτό, κίνησε τόσο το ενδιαφέρον των παιδιών που τα έκανε να φέρουν στο σχολείο εκτός από βιβλία,





και παιχνίδια επιτραπέζια σχετικά με αυτό για να ασχολούνται την ώρα των ελεύθερων δραστηριοτήτων.




Και πραγματικά, κατά τη διάρκεια της ελεύθερης απασχόλησης, τα παιδιά έπαιξαν, ζωγράφισαν, έγραψαν και ξεφύλλισαν βιβλία. Γενικότερα εμπνεύστηκαν και ενθουσιάστηκαν με το θέμα!








 Μέσα από τα βιβλία αυτά μάθαμε τα ονόματα των πλανητών, αν είναι ζεστοί ή κρύοι ανάλογα με την απόστασή τους από τον ήλιο και το αν οι άνθρωποι τους έχουν επισκεφτεί.
Παίξαμε όμως και πολλά παιχνίδια οργανωμένα όπως το ντόμινο με τους πλανήτες,




η αντιστοίχιση των πλανητών με την ίδια λέξη




και η ακροστοιχίδα του διαστήματος.



Κάναμε και πολλές εργασίες με γράμματα και αριθμούς σαν αυτές:




    Για να προσεγγίσουν τα παιδιά το θέμα όσο γίνεται σαν τους επιστήμονες ζήτησαν και φτιάξαμε και τηλεσκόπια από ρολό κουζίνας και χρωματιστές ζελατίνες ώστε να παρατηρούν τον ήλιο και τη Σελήνη.


Φέραμε όμως στο σχολείο και ένα "πραγματικό" τηλεσκόπιο παιχνίδι.



Δεν παραλείψαμε να αναφερθούμε και στο επάγγελμα του αστροναύτη που εξιτάρει πολύ τα παιδιά, μάθαμε για τα διαστημόπλοια, τους πυραύλους και τους δορυφόρους. Παρακολουθήσαμε ένα βίντεο με μία εκτόξευση διαστημόπλοιου



και ένα με τη ζωή των αστροναυτών στο διάστημα.


Μάθαμε το ποιηματάκι της Τούλας Κακουλλή: "ο αστροναύτης"

Αστροναύτης να γινόμουν να πετάξω στο φεγγάρι 
να φορούσα τη στολή μου όλο σκέρτσα όλο χάρη.
Στους πλανήτες θα γυρνούσα, θα πετούσα μες στ΄αστέρια
 και θα γνώριζα κει πάνω τα ουράνια τα αιθέρια.
Αστροναύτης ας γινόμουν να ΄χα φίλοι μου δικό μου 
ολοκαίνουριο δικό μου το διαστημόπλοιό μου!

και φτιάξαμε το δικό μας χρωματιστό διαστημόπλοιο.



  Άλλη μια χειροτεχνία που έφτιαξαν τα παιδιά ήταν ένας πύραυλος με τη βοήθεια του οποίου θα ταξίδευαν στο σύμπαν.




    Το θέμα αυτό, εκτός από το εκτεταμένο λεξιλόγιο με το οποίο μας φέρνει σε επαφή μας έδωσε και τη δυνατότητα να ασχοληθούμε και να παίξουμε και με λέξεις που έχουν ομοιοκαταληξία χρησιμοποιώντας ποιήματα όπως « Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας» του Ελύτη αλλά και το ποίημα « Η Αστροναύτισσα» της Καρθαίου. Κάναμε πολλά γλωσσικά παιχνίδια προσπαθώντας να βρούμε λέξεις που ομοιοκαταληκτούν με τα ονόματα των παιδιών αλλά και τα ονόματα των πλανητών.
    Για να στολίσουμε την τάξη μας φτιάξαμε και μια ομαδική χειροτεχνία με μπάλες φτιαγμένες από χαρτί τις οποίες βάψαμε με διάφορα χρώματα και κρεμάσαμε με πετονιά σε χαρτόνι με αστέρια και γύρω από τον ήλιο που επίσης φτιάχτηκε από τα παιδιά. 



Καθ όλη τη διάρκεια του θέματος μπήκαμε στη διαδικασία να φτιάξουμε τους 9 πλανήτες και τον ήλιο για να στολίσουμε την τάξη μας. Κόψαμε εφημερίδες, φουσκώσαμε μπαλόνια, κολλήσαμε, βάψαμε και γενικά παιδευτήκαμε διότι ήμασταν και λίγοι αλλά τα καταφέραμε! 







Όταν τους ετοιμάσαμε, παίξαμε με τα μεγέθη αλλά και με τη απόσταση των πλανητών από τον ήλιο.


Φτιάξαμε και τον ουρανό...



και οι κυρίες τα κρέμασαν σε μια γωνιά της τάξης και να το ηλιακό μας σύστημα...




      ...και καλή μας εκτόξευση!!!