Η ζωγραφική, όπως η μουσική, ο χορός, το
θέατρο, η λογοτεχνία ανήκει στις Καλές Τέχνες οι οποίες συμβάλλουν στην
αισθητική καλλιέργεια του ανθρώπου αλλά και ειδικότερα του παιδιού.
Από τα αρχαία χρόνια η αισθητική αγωγή
θεωρούνταν βασικός παράγοντας μόρφωσης όλων των πολιτών. Η εκπαίδευση στην
Αρχαία Ελλάδα ήταν σχεδόν ολοκληρωτικά αισθητική. Η μάθηση γινόταν μέσα από το
ωραίο. Και αργότερα όμως και μέχρι και σήμερα, ψυχολόγοι και παιδαγωγοί
τονίζουν την ανάγκη της αισθητικής αγωγής στα παιδιά ώστε να αναπτύξουν μέσα
από αυτήν, το αισθητικό ενδιαφέρον, την έφεση προς το ωραίο και αυτό που
λέγεται γούστο.
Το νηπιαγωγείο, παράλληλα με τις άλλες
επιδιώξεις του οφείλει να βοηθήσει το παιδί να αναπτυχθεί αισθητικά. Η
αισθητική αγωγή συμβάλλει αποφασιστικά στην ανάπτυξη της προσωπικότητας του
παιδιού αφού, όπως επισημαίνουν μεγάλοι παιδαγωγοί και άνθρωποι της τέχνης,
εκτός από τους καθαρά καλλιτεχνικούς εξυπηρετεί και ψυχοπαιδαγωγικούς σκοπούς.
Υπάρχουν δυνατότητες μέσα στο ίδιο το
σχολικό περιβάλλον (οργάνωση και διαμόρφωση του χώρου) , καθώς και μέσα από τις
διάφορες δραστηριότητες να τροφοδοτούνται έμμεσα οι αισθητικές συγκινήσεις των
παιδιών. Κυρίως , όμως, οι πηγές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την
καλλιέργεια της αισθητικής αγωγής, είναι η φύση αλλά και η ίδια η τέχνη.
Έχοντας ως δεδομένο αυτό, αλλά και το ότι η
ζωγραφική είναι μια από τις πιο ευχάριστες δραστηριότητες του παιδιού,
αποφασίστηκε να μπει στο πρόγραμμά μας το θέμα με τον τίτλο «Τέχνη και
Τεχνικές» μέσα από το οποίο τα παιδιά θα έρθουν σε επαφή τόσο με δημιουργήματα
άλλων καλλιτεχνών όσο και με τη δυνατότητα να πειραματιστούν και τα ίδια
χρησιμοποιώντας διάφορες τεχνικές.
Τώρα λοιπόν που έφτασε η Άνοιξη, ήρθε η ώρα να ταξιδέψουμε στη χώρα των χρωμάτων και των σχημάτων πιο συστηματικά μέσα από την τέχνη της ζωγραφικής. Έτσι, εμπλουτίσαμε τη γωνιά των εικαστικών με περισσότερα υλικά και ξεκινήσαμε να δουλεύουμε σε ατομικές ή ομαδικές εργασίες.
Ζωγραφίσαμε την "Άνοιξη" ανά ομάδες με απλά υλικά όπως μαρκαδόρους, ξυλομπογιές,
νερομπογιές,
κηρομπογιές
και σιγά σιγά δοκιμάσαμε νέες τεχνικές.
Μια που η τέχνη της χαρακτικής είναι από τις αρχαιότερες τέχνες, ξεκινήσαμε από αυτή. Χρωματίσαμε αρχικά μια επιφάνεια χαρτιού με χρωματιστά λαδοπαστέλ και καλύψαμε την ίδια επιφάνεια με μαύρο λαδοπαστέλ.
Έτσι, κάθε παιδί χάραξε με ένα αιχμηρό αντικείμενο (ξυλάκι από σουβλάκι) διάφορα σχέδια. Το αποτέλεσμα ήταν πραγματικα εκπληκτικό.
Εξηγήσαμε τα παιδιά ότι κάθε πίνακας ζωγραφικής έχει "φόντο" και το αποτυπώσαμε μ' αυτόν τον τρόπο με τη χρήση δύο υλικών. Λαδοπαστέλ για τα σχέδια και αραιωμένη νερομπογιά για το φόντο
Κάθε φορά που επεξεργαζόμαστε μια τεχνική ή ένα είδος ζωγραφικής, το διαδίκτυο είναι το δεξί μας χέρι. Είδαμε στον υπολογιστή και παρατηρήσαμε πίνακες μεγάλων ζωγράφων, μάθαμε τους δημιουργούς τους, γνωρίσαμε Έλληνες και ξένους ζωγράφους, αναγνωρίσαμε γνωστά έργα, εμπνευστίκαμε από αυτά και θελήσαμε να τα αναπαράγουμε...
Μόνα Λίζα, Λεονάρντο ντα Βίντσι |
Το κορίτσι με το σκουλαρίκι, Βερμέερ |
Τετράγωνα με ομόκεντρους κύκλους, Καντίνσκι |
Χορευτής, Μιρό |
Το χαμόγελο των φλεγόμενων φτερών, Μιρό |
Έναστρη νύχτα, Βαν Γκογκ |
κάναμε ταύτιση λέξεων
και ανάλογο φύλλο εργασίας.
Τα παιδιά ζωγράφιζαν καθημερινά στο καβαλέτο σε ελεύθερο σχέδιο,
κάναμε διαγωνισμό ζωγραφικής και ψηφίσαμε το καλύτερο της τάξης.
Μεγάλη εντύπωση προκάλεσαν στα παιδιά οι πίνακες του Καντίνσκι και θέλησαν, χρησιμοποιώντας γεωμετρικά σχήματα ή διάφορα αντικείμενα από την τάξη να αποδώσουν το δικό τους έργο σε ατομική εργασία.
Το ενδιαφέρον των παιδιών καθημερινά γινόταν πιο έντονο συμμετέχοντας ενεργά στην συλλογή υλικού(βιβλία, παιχνίδια παζλ). Έτσι καταφέραμε να εμπλουτίσουμε τη βιβλιοθήκη μας με σχετικά βιβλία όπως:
1. Σειρά βιβλίων με τίτλο "Μεγάλα Μουσεία" από την τράπεζα Κύπρου
2. Τα πρώτα βήματα στο μαγικό κόσμο της τέχνης της Κ. Γιαννίκου
3. Από την εγκυκλοπαίδεια ΔΟΜΗ το τεύχος "Πινακοθήκη"
Ένα βιβλίο- παζλ που περιλαμβάνει έργα μεγάλων ζωγράφων σε παζλ, εκδόσεις Σαββάλας,
παιχνίδι memory με πίνακες του Πικάσο,
Μας έδωσε την ευκαιρία να προσεγγίσουμε με ποιητικό- λυρικό τρόπο, διάφορους πίνακες ζωγραφικής και να αναπτύξουμε διάφορες γλωσσικές και μουσικές δραστηριότητες, φύλλα εργασίας, ασκήσεις παρατηρητικότητας και μαθηματικών.
Για παράδειγμα, κάθε φορά τα παιδιά υποδύονταν τους ντετέκτιβ και στην απαγγελία ενός τετράστιχου, καλούνταν να μαντέψουν σε ποιον πίνακα αντιστοιχεί.
Ακόμη, ακούσαμε την "Μικρή νυχτερινή μουσική" του Μότσαρτ και τη συνδυάσαμε με την "Έναστρη νύχτα" του Βαν Γκογκ". 'Ετσι παντρέψαμε την Τέχνη της Μουσικής με την Τέχνη της Ζωγραφικής.
Ένας ακόμη τρόπος έκφρασης στη ζωγραφική, που άρεσε στα παιδιά είναι ο "Πουαντιγισμός". Τον γνωρίσαμε όταν κατασκευάσαμε τους χαρταετούς της Κ.Δευτέρας, απλά τώρα χρησιμοποιήσαμε άλλα υλικά. Ενώ τότε κάναμε μικρές τελίτσες τη μία δίπλα στην άλλη, με τα δάχτυλα, τώρα χρησιμοποιήσαμε μπατονέτες σε ελεύθερο σχέδιο
και μαρκαδόρους σε περίγραμμα. Η ανάμειξη των χρωμάτων είχε αυτό το αποτέλεσμα:
Ανοιξιάτικο καλάθι |
Η τεχνική του Φροτάζ ήταν πρωτότυπη για τα παιδιά και δούλεψαν με όρεξη και ενθουσιασμό. Είναι η τεχνική με την οποία, βρίσκουμε διάφορα ανάγλυφα αντικείμενα ή επιφάνειες και τα τοποθετούμε κάτω από μία επιφάνεια χαρτιού. Έπειτα τρίβουμε την επιφάνεια του χαρτιού με μολύβι, ξυλομπογιά ή λαδοπαστέλ και αποτυπώνονται τα σχέδια της ανάγλυφης επιφάνειας. (Όλοι λίγο-πολύ δοκιμάσαμε να τρίψουμε ένα χαρτί πάνω σε ένα κέρμα με μολύβι!)Εμείς "τρίψαμε" με ξυλομπογιές αυτές τις πολύχρωμες πεταλούδες.
Ιδιαίτερα διασκεδαστικό ήταν το φύσημα της μπογιάς με καλαμάκι, η γνωστή τεχνική Blow- painting.
Ομαδική εργασία |
Συνδυάσαμε την "Πρωτομαγιά" με το θέμα μας και ετοιμάσαμε όλοι μαζί το μαγιάτικο στεφάνι, με στένσιλ λουλουδιών και λαδοπαστέλ, καθώς και την κάρτα για τις μανούλες μας για την "Γιορτή της μητέρας".
Η τεχνική του Padswork είναι η αντίστοιχη φιλοσοφία του κολάζ. Συνήθως την συναντούμε σε υφάσματα, σε παπλώματα, σε χαλιά και γενικότερα σε ρουχισμό για παιδιά. Σ' αυτή την τεχνική συναντούμε διάφορα μοτίβα, καρό, ριγέ, πουά, λουλούδια να συνθέτουν μια ενιαία επιφάνεια. Εμείς προσπαθήσαμε να κάνουμε κάτι ανάλογο σε χαρτί.
Ομαδική εργασία |
Πριν ολοκληρώσουμε το θέμα μας, κρατήσαμε για το τέλος, την τεχνική του Pop - art. Συνδυασμένη ζωγραφική με εικόνες από την καθημερινή ζωή, καταναλωτικά προϊόντα, πρωταγωνιστές του κινηματογράφου και του θεάματος, παιδικούς ήρωες. Γνωρίσαμε έργα του γνωστού καλλιτέχνη Άντι Γουόρχολ και επιλέξαμε τον αγαπημένο όλων των παιδιών Μίκυ - Μάους και τη Μέριλιν Μονρόε. Χρησιμοποιήσαμε φωσφορούχα χρώματα και απλούς μαρκαδόρους.
Αφού λοιπόν περιηγηθήκαμε στα μονοπάτια της τέχνης, ορίσαμε ως τελευταίο σταθμό την 18η Μαϊου, Παγκόσμια ημέρα των Μουσείων. Αποφασίσαμε να παρουσιάσουμε τα έργα μας, να ετοιμάσουμε μια μικρή έκθεση ζωγραφικής στην αυλή του σχολείου μας, να προσκαλέσουμε τους γονείς μας, τα παιδιά και τους δασκάλους του συστεγαζόμενου σχολείου. Φυσικά ετοιμάσαμε την αφίσα της έκθεσης,
τους τίτλους των έργων, τις ταμπελίτσες που γράφουν παρακαλώ μην αγγίζετε...
Σας περιμένουμε όλους και καλή μας επιτυχία!